Bariyer İlişki Nedir? Eski İlişkilere Dönüşü Nasıl Engelliyoruz?

Bariyer ilişki, bir ilişkinin sona ermesinden sonra eski ilişkiye geri dönmeyi engellemek amacıyla kurulan geçici bir ilişki türüdür. Ayrılık acısı ve özlemle başa çıkmak isteyen bireylerde görülmektedir. Özellikle eski partnere duydukları duygusal bağı sınırlamak ve yeni bir ilişki aracılığıyla bir çeşit “bariyer” oluşturarak, eski ilişkiye dönüşü engellemeyi hedefler. Bariyer ilişkiler, özellikle sosyal medyada sıkça tartışılan bir kavram haline gelmiştir. Çünkü ayrılık sonrası toparlanma sürecinde sıklıkla başvurulan bir yöntemdir.

Bariyer İlişkinin Psikolojik Etkileri

Bu tip ilişki sorunları, kişinin ruh haline çeşitli etkilerde bulunabilir. İşte bu tür ilişkilerin psikolojik bazı etkileri:

• Geçici Rahatlama: Bariyer ilişki, ayrılık sonrasında eski ilişkiye dair acıları geçici olarak hafifletebilir ve kişinin kendisini daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. Ancak bu rahatlama genellikle kısa sürelidir ve kalıcı bir iyileşme sağlamaz.
• Duygusal Korunma: Bariyer ilişkiler, kişinin kendisini duygusal olarak eski ilişkisinin etkilerinden koruma isteğiyle şekillenir. Bu yüzden bu tür ilişkilerde kişi, eski ilişkide hissettiği olumsuz duygulardan uzak durmaya çalışır.
• Yüzeysel Bağlar: Bariyer ilişkilerde bağlar çoğunlukla yüzeysel kalır, çünkü kişi duygusal olarak kendini tam olarak açmak istemez. Bu durum, bireyin daha derin duygusal yaralar almasını engelleyebilir.
• Duygu Karmaşası: Bu ilişkilerde kişi, eski ilişkiden kalan duyguları ve yeni ilişkide hissettiklerini aynı anda yaşayabilir. Bu durum, bireyde kafa karışıklığına neden olabilir.
• Gerçek İyileşmenin Engellenmesi: Ayrılık sonrası sağlıklı bir yas sürecinden geçmek iyileşmenin önemli bir parçasıdır. Bariyer ilişkiler, bu yas sürecini yaşamayı engelleyebilir ve duygusal iyileşmeyi geciktirebilir.

Bariyer İlişkilerin Nedenleri

Bu tip ilişkilere karşı yönelim göstermenin bazı nedenleri vardır. Bu ilişkilere yönelmenin arkasında yatan çeşitli nedenler vardır:

• Duygusal Koruma İhtiyacı: Ayrılık acısını veya eski ilişkiden kaynaklanan olumsuz duyguları tekrar yaşamamak için bireyler kendilerini duygusal olarak koruma arayışına girerler.
• Bağlanma Stilleri: Bariyer ilişkiler, bireyin bağlanma stiline göre şekillenebilecektir. Kaygılı bağlanma stiline sahip bireyler, güven ve onay ihtiyacı hissedebilirken; kaçınan bağlanma stilindekiler yüzeysel ve sınırlı ilişkiler kurarak duygusal mesafe koymayı tercih edebilir.

Bariyer İlişkilerde Sık Karşılaşılan Zorluklar

Bariyer ilişki sorunlarında bazı sorunlar ile karşılanmaktadır. Bu ilişkilerin bazı zorlukları bulunmaktadır:

• Duygusal Derinlik Eksikliği: Bu tür ilişkilerde duygusal bağ genellikle yüzeyseldir, bu da ilişkinin uzun vadede tatmin edici olmamasına yol açabilecektir.
• Kendine Güven Sorunları: Bariyer ilişkilerde birey, özgüven eksikliği yaşayabilir ve bu durum, yeni ilişkide de kendini gösterebilecektir.
• İçsel Çelişkiler: Eski ilişkiye dönmeme amacıyla başlatılan yeni ilişkiler, bireyde duygusal çelişkiler yaratabilecektir. Bu çelişkiler, yeni ilişkiye duygusal olarak bağlanmayı zorlaştırabilecektir.
• İletişim Sorunları: Yüzeysel ve sınırları belirli olan ilişkilerde etkili iletişim kurmak güçleşebilecektir. Bu da ilişkinin sağlıklı ilerlemesini zorlaştırır.

Bariyer İlişkilerle Baş Etme Yöntemleri

Bu ilişkilerde karşılaşılan zorluklarla baş etmek ve duygusal sağlığı korumak için bazı yöntemler geliştirilmiştir:

• Duygusal Farkındalık: Birey, bariyer ilişkilerde kendisini neyin motive ettiğini anlamaya çalışmalıdır. Duygusal farkındalık, ayrılık sonrası yaşanan karmaşık duygularla başa çıkmada önemlidir.
• Açık İletişim: Yeni ilişkilere açık ve dürüst bir şekilde yaklaşmak, yüzeysellikten kurtulmaya ve daha anlamlı bağlar kurmaya yardımcı olabilecektir.
• Sağlıklı Sınırlar Koyma: Bireyin kendisini korumak için sağlıklı sınırlar koyması, bariyer ilişkisinin yıpratıcı etkilerini azaltabilecektir.
• Kendine Bakım ve Öz-Şefkat: Duygusal olarak zorlayıcı bir süreçten geçen bireyin kendine şefkatle yaklaşması, iyileşme sürecini desteklemektedir. Kendine bakım ve ihtiyaçlara önem vermek bu süreçte önemli olmaktadır.
• Geçmişle Yüzleşme: Eski ilişkiden kaynaklanan travmalarla yüzleşmek ve bu duyguları kabullenmek, gelecekte daha sağlıklı ilişkiler kurmak için bir adım olabilecektir.
• Anlamlı Bağlar Kurmaya Çalışma: Yeni ilişkilerde yüzeysel bağlantılardan kaçınarak derin, anlamlı ve karşılıklı güvene dayalı bağlar kurmaya odaklanmak önemli olmaktadır.

Bariyer İlişkilerde Terapinin Rolü

Terapinin, bariyer ilişkilerde duygusal iyileşmeyi desteklemede önemli bir yeri vardır. Psikoterapi süreci, bireyin duygusal ihtiyaçlarını anlamasına, bağlanma stillerini tanımasına ve sağlıklı sınırlar koymasına yardımcı olur. Terapistler, bireyin eski ilişkilerden gelen travmaları ve bunların yeni ilişkilere olan etkilerini keşfetmesine rehberlik eder. Bu, bireyin gelecekte daha sağlıklı ilişkiler kurmasına katkı sağlar.

Bariyer İlişki ve Rebound İlişki Arasındaki Farklar Nelerdir?

Bariyer ilişkiler, eski ilişkiye dönmeyi engellemek amacıyla daha yüzeysel tutulur ve kişinin duygusal korunma ihtiyacını karşılamaya yöneliktir. Rebound ilişkiler ise ayrılığın hemen ardından başlayan ve eski ilişkinin acısını hafifletmek için hızla kurulan ilişkilerdir. Rebound ilişkilerde, kişi duygusal olarak kendini çabucak başka bir ilişkiye açma eğilimindedir, bariyer ilişkiler ise eski ilişkiye dönüşü engellemeye yönelik bir stratejidir.

Bariyer İlişkilerde Uzun Vadeli Başarı Mümkün mü?

Bariyer ilişkilerde uzun vadeli başarı genellikle zordur. Duygusal bağların yüzeysel olması, bu tür ilişkilerin uzun süreli ve tatmin edici olmamasına yol açabilecektir. Sağlıklı ve uzun vadeli ilişkiler, karşılıklı güvene, duygusal derinliğe ve sağlam bağlara dayanır. Bariyer ilişkilerde, bu unsurlar genellikle eksik kaldığından uzun vadede başarı sağlamaları zor olabilecektir.

Bariyer ilişkiler, ayrılık sonrası dönemde kişinin kendisini koruma ve eski ilişkiye geri dönme isteğini engelleme amaçlı başvurduğu bir ilişki türüdür. Ancak bu ilişkilerin yüzeyselliği ve geçiciliği, duygusal iyileşme sürecinde kişinin ihtiyaçlarını tam olarak karşılayamayacaktır. Sağlıklı bir iyileşme için duygusal farkındalık, öz-şefkat, terapi ve sağlam sınırlar koyma gibi yöntemler büyük önem taşır.

Kaynakça:

• Bowlby, J. (1988). A Secure Base: Parent-Child Attachment and Healthy Human Development. Basic Books.
• Ainsworth, M. D. S., Blehar, M. C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. Erlbaum.
• Hazan, C., & Shaver, P. R. (1987). Romantic Love Conceptualized as an Attachment Process. Journal of Personality and Social Psychology, 52(3), 511-524.
• Mikulincer, M., & Shaver, P. R. (2007). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change. Guilford Press.
• Tatkin, S. (2011). Wired for Love: How Understanding Your Partner’s Brain and Attachment Style Can Help You Defuse Conflict and Build a Secure Relationship. New Harbinger Publications.
• Perel, E. (2007). Mating in Captivity: Unlocking Erotic Intelligence. Harper Paperbacks.
• Levine, A., & Heller, R. (2010). Attached: The New Science of Adult Attachment and How It Can Help You Find—and Keep—Love. TarcherPerigee.
• Varnado, A. (2020). What Is a Rebound Relationship? Psychology Today. Erişim adresi: psychologytoday.com
• Heller, R., & Levine, A. (2019). Understanding Relationship Styles and Patterns Through Attachment Theory. Journal of Relationships and Family Counseling, 45(2), 137-155.
• Brennan, K. A., Clark, C. L., & Shaver, P. R. (1998). Self-Report Measurement of Adult Attachment: An Integrative Overview. Attachment Theory and Close Relationships, 46-76.